Günümüzde artık milyarlarca insanın kullandığı sosyal medya insanlar için adeta yeni bir dünya gibidir. Tabi sosyal medya şirketleri de oldukça kalabalık olan bu alem için yoğun çaba sarf etmekte ve her gün binlerce insanı çekmektedir.
Bu şirketler insanların zayıflık ve zafiyetlerini sömürerek adeta bağımlı hale getiriyorlar. Tıpkı Fast Food gibi sosyal medya şirketleri de kötülük olarak algılanmamalıdır ancak doğru kullanım ve sağlıklı bir şekilde kontrol altında kalabilmek adına farklı sosyal medya araçlarına karşı dikkatli olmalıyız.
Kırmızı Rengin Sinyalleri
Kırmızı renk dikkatli olma belirtisi tehlike sinyali ile ilişkilidir. İlk okul çocukları üzerinde yapılan testler sonucu çocukların siyah ve yeşil kapaklı siyah test kitaplarına oranla kırmızı test kitabında daha kötü performans sergilediklerini görmüşlerdir.
Facebook ilk açıldığında bildirim rengi sitenin genel rengi ile orantılı olarak maviydi. Bunun sonucunda pek kimse bildirimler ile ilgilenmiyordu ancak bildirim rengi kırmızı olarak belirtilince milyonlarca insan sırf kırmızı rengi kaldırmak için bile etkileşimde bulunur hale geldi.
Olumlu Etkileşim
Sosyal Medya araçlarındaki “Beğen” ve “Retweet”ler kullanıcıların kullanımını teşvik edebilmek için pozitif anlamda güçlendiricilerdir. Kullanıcılar bu şekilde toplumsal doğrulamaları aldıklarında tıpkı başarılı geçen bir antreman veya bir hedefi başardıktan sonra elde edilen ödül molekülü yani depomin salgılarlar.
Çoğu kez bu ödül bir bildirim, telefon sesi veya vızıltı olarak gelse de dopamin salgılanması için yeterlidir.
Özlem Sistemi
Özleme duygusu beyinde bulunan accumbers çekirdeğinde gelişir ve bir ödül alma isteği olduğu zaman en aktif olduğu andır. Eğer bir ödül (Beğeni, Paylaşma ve Retweet) durumu söz konusu olmadığında çeşitli aktiviteler sunarak özlemin arttırılması sağlanır.
Peki, bu nasıl olur? Facebook’taki haber bülteni, Twitter’daki zaman tüneli veya İnstagram’daki hikaye bölümü bu amaca sahiptir. Herhangi bir paylaşım yapmayan kişi sadece sosyal medyada dolaşırsa ve ödül alma isteği artarsa bir paylaşım yapacaktır ve gelen etkileşimler ise onun ödülü olacaktır.
Olumsuz Duygular İçin Morfin
Yapılan araştırmalarda kullanıcıların mutsuz olduğunda sosyal medyada daha aktif şekilde rol aldıklarını tespit etmiştir. Yani bir kişi herhangi bir nedenden dolayı eğer mutsuz ise daha fazla paylaşım yapmakta ve diğer paylaşımlara daha fazla etkileşimde bulunmaktadır.
Sosyal Aktiflik
Siteler sizin aktif kalabilmeniz için hemen hemen her yolu denemektedir ve size arkadaşlarınızın aktivitelerini haber vermektedir. Siteden birkaç saat uzak kaldığınız zaman diğer arkadaşlarınızın siz orada değilken neler yaptığını bir bildirim veya e posta ile haber vermektedirler.
Örneğin Messenger’ı facebook’ta kullanabilmeniz için aktif olduğunuzu herkese duyurmalısınız veya Twtitterdan uzak kaldığınızda cep telefonunuza arkadaşlarınızın neler paylaştığı ile ilgili bildirimler gelmektedir.
Sosyal Karşılıklılık
Psikolojide karşılıklılık, insanların size olumlu davranmaları sonucu sizlerin de onlara aynı şekilde davranmanız anlamına gelmektedir. Büyük markalar bu yöntemi satıl yapabilmek için kullanmaktadırlar.
Örneğin Facebook sizi bu konuda hızlı davranabilmeniz için dürtülerinizi harekete geçirmeye çalışır ve Facebook’tan gelen bir mesaj olduğu takdirde en hızlı şekilde cevap verebilmeniz için sizi teşvik etmektedir.
Snapchat’de arkadaşların birbirini şaşırttığı gün sayısını gösteren çizgiler mevcuttur. Eğer biri Snapchat’e giremiyorsa yüksek çiziglerini koruyabilmek için şifresini bir arkadaşına veya ailesinden birine veriyor.
Özellikle gençleri hedef alan Snapchat beyinleri yeni yeni gelişen insanların bağımlı olmasını istemektedir.
Kullanımın Yetkisi
Sosyal medya siteleri sitelerde yer alan gizlilik ayarları ile insanları kandırmaktadırlar. Çoğu sitede bu ayarlara gidince köşede asma kilit iconu görünmektedir ve bu kullanıcı bilgilerinin güvende olduğu hissini uyandırır. Ancak gerçekte böyle değildir.
Örneğin Faceebok Messenger’ı telefonunuza indirdiğiniz zaman rehberinizdeki tüm kişileri senkronize edip edemeyeceğini size sordu mu? Tahminen birçok kişi “evet” kalan kısmı da “Daha etmedi” cevabını verecektir.
Facebook sizin rehberinizdeki kişileri bir sihirbaz edası ile almaktadır ve bunu reklam şirketlerine satmaktadır.
Marka ve Arkadaşlık
Sosyal platformlarda sıradan paylaşımlar ile beraber gizli reklamlar da paylaşılmaktadır. Haber akışında gerçekleşen bu paylaşımlar içinde eski fizik öğretmenimizin paylaşımları olduğu gibi büyük şirketlerin tweetleri de ortaya çıkmaktadır.
Gözlem
Sosyal platformlar demografik bilgileri biriktirerek reklam verenlere satmaktadırlar. Tüm paylaşım, etkileşim ve aramaları dikkate alarak grafik oluşturur ve bu grafikleri reklam verecek olan firmalara satar buda sizin firmaya olan ilginizi arttırır.
Seni Yakalamak İçin Psikoloji Kullanır.
Bilindiği gibi Psikoloji bireyin kişiliğinin incelenme yöntemidir. Yapılan araştırmalar sonucunda bir bilgisayar bireyin psikolojisini ailesi ve arkadaşlarından daha iyi analiz ettiğini görmüştür. Buna göre kişinin internetteki araştırmaları, gezinmeleri, sosyal medya paylaşımları, arkadaşlıkları ve etkileşimleri göz önünde bulundurularak grafik oluşturulmaktadır.
Psikolojisine uygun paylaşımlar sunarak hem sosyal medya bağımlılığı arttırılmakta hem de ona yönelik olarak firma reklamları gösterilmektedir.
0 Comments